चीनचे Dark factory युग : चीन मधले मानव विरहित अंधारलेले कारखाने

 चीनमधे सुरू झाले  Dark Factory युग : Robots करणार अहोरात्र काम

रात्रीच्या अंधारात शांततेत चालणाऱ्या कारखान्याची कल्पना करा—ना गडगडणारा आवाज, ना दिव्यांचा उजेड, आणि ना कुठे घाम गाळणारे कामगार! ही काही शास्त्रकथेतली गोष्ट नाही, तर चीनमध्ये प्रत्यक्षात उभी राहत असलेली एक नवीन औद्योगिक क्रांती आहे—Dark Factory ! 

Dark Factory?डार्क फॅक्टरी म्हणजे काय?
 

डार्क फॅक्टरी म्हणजे संपूर्णपणे स्वयंचलित कारखाना—जिथे उत्पादन करणाऱ्या मशीन पूर्णपणे स्वतंत्र असतात. ना कोणते ऑपरेटर, ना व्यवस्थापक, ना सुरक्षारक्षक! रोबोट्स, आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स (AI), आणि इंटरनेट ऑफ थिंग्स (IoT) यांच्या मदतीने हे कारखाने चोवीस तास अखंडपणे काम करत राहतात. आणि कारण तिथे कोणतेही मानव नसतात, तिथे प्रकाशाचीही गरज उरत नाही. म्हणूनच या फॅक्टऱ्यांना Dark Factory असे नाव दिले गेले आहे.  

चीन आणि नवीन तंत्रज्ञानाची कास 

चीनने “मेड इन चायना 2025” या धोरणांतर्गत आपली उत्पादन प्रणाली अधिकाधिक आधुनिक बनवण्याचा संकल्प केला आहे. जगभरातील स्पर्धेत आघाडी मिळवण्यासाठी चीन आता डार्क फॅक्टरीच्या दिशेने झपाट्याने वाटचाल करत आहे. Apple साठी  काम करणाऱ्या  फॉक्सकॉन सारख्या दिग्गज कंपन्यांनी त्यांचे कारखाने रोबोट्सच्या हवाली करून उत्पादनक्षमता प्रचंड वाढवली आहे.  

Dark Factory:डार्क फॅक्टरीचे फायदे  

1. अविरत उत्पादन – रोबोट्स ना थकतात, ना सुट्टी घेतात. त्यामुळे कारखाने 24×7 अखंड चालू राहू शकतात.  

2. खर्चात बचत – मजुरांच्या पगारावर होणारा खर्च वाचतो आणि उत्पादनातील चुका जवळपास शून्यावर येतात.  

3. गुणवत्तेत सुधारणा – अचूक आणि नियोजनबद्ध उत्पादनामुळे वस्तूंची गुणवत्ता अधिक चांगली राहते.  

4. सुरक्षितता – धोकादायक कामांसाठी मानवाऐवजी रोबोट्स वापरले जात असल्याने अपघातांची शक्यता कमी होते.  

मशीनचा उदय, माणसाचे अस्तित्व धोक्यात?  

Dark Factory च्या वाढत्या प्रभावामुळे मोठ्या प्रमाणावर रोजगार संधी कमी होण्याची भीती आहे. कारखान्यांमध्ये काम करणाऱ्या मजुरांचे भवितव्य काय, हा एक महत्त्वाचा प्रश्न उभा राहतो. तसेच, या प्रकल्पासाठी लागणाऱ्या तंत्रज्ञानावर प्रचंड भांडवल खर्च होतो, त्यामुळे लहान कंपन्यांसाठी ही क्रांती स्वीकारणे कठीण ठरू शकते.  

भविष्यातील चित्र  

Dark Factory हा चीनच्या उद्योग क्षेत्रातील एक निर्णायक टप्पा ठरणार आहे. हे मॉडेल भविष्यात इतर देशांनाही आकर्षित करू शकते. पण प्रश्न असा आहे— **ही क्रांती मानवाच्या फायद्यासाठी असेल की त्याच्या अस्तित्वालाच आव्हान देणारी ठरेल?**  

उत्तर कदाचित काळच देईल, पण एवढे मात्र निश्चित आहे—  Dark Factory  मधे काम करणारे रोबोट आपल्या यूनियन बनवणार नाहीत व बंद ही पुकारणार नाहीत. कारखानदारांसाठी ही फारच जमेची बाजू असणार आहे.